هدف این مقاله بررسی تأثیر تئوریهای واقعگرایانه روابط بینالملل بر گسترش حقوق بین الملل است. واقعگرایان به دلیل وجود آنارشی در نظام بینالملل، به جای قانون، بر قدرت تأکید دارند. به همین دلیل رابطۀ بین قدرت و قانون را رابطهای تقابلی در نظر می گیرند . ولی پژوهش حاضر در پی اثبات این فرضیه است که قدرت، موجد و حامی قواعد حقوقی بین الملل است . از بدو تشکیل حاکمیت کشورها، بهتدریج قواعدی برای نظم بخشیدن ب...

از شاخص‌های مهم در شناسایی پویایی‌های قدرت در منطقۀ شرق آسیا، شناخت وضعیت «گذار قدرت» و تبدیل آسیا به محور سیاست جهان است. هدف این مقاله، تبیین چگونگی ظهور و بروز این پویایی‌های نوین قدرت در شرق آسیا با ارزیابی دو رویکرد نظری رقیبِ موازنۀ قدرت و گذار قدرت است. داده‌ها نشان می‌دهد که نظریۀ گذار قدرت قابلیت تبیین‌پذیری بیشتری نسبت به نظریۀ موازنۀ قدرت دارد. بااین‌حال، نوآوری نوشتار این است که با و...

این مقاله به بررسی موازنه و انواع آن در دیوان انوری می پردازد. موازنه ‏یکی از صنایع لفظی در علم بدیع است که باعث ایجاد موسیقی بیشتر در شعر و در ‏نتیجه جذابیت و گیرایی آن می شود. موازنه از تقابل سجع های متوازن و گاه متوازی ‏شکل می گیرد. در این پژوهش ما انواع دیگری از موازنه را در دیوان انوری مشاهده ‏می کنیم که در کمتر کتاب بدیعی به آن پرداخته شده است؛ و آن وجود موازنه در ‏دو بیت متوالی است، به ا...

منطقۀ دریای خزر به‌دلیل مجاورت دو قدرت دائمی روسیه و ایران و ظهور جمهوری­های نواستقلال، یکی از پویا­ترین نقاط جهان است. همچنین پیوستگی منافع سایر بازیگران از جمله ایالات متحدۀ آمریکا و اتحادیۀ اروپا با این کشور­­های ساحلی بر این پیچیدگی و پویایی افزوده است. در این زمینه، وجود ذخایر انرژی منطقه و توجه به منطقه به‌عنوان راهروی تجارت و حمل‌و‌نقل، پیامد­هایی را برای کشور­های منطقه و بازیگران فرامنط...

برخلاف دوران جنگ سرد که تمرکز قدرت در قالب نظم دو قطبی از ویژگی‏های بارز آن محسوب می‏شد، در فضای کنونی، نظام بین‏الملل با پراکندگی قدرت مواجه است؛ تا جایی که از نظم چند قطبییا حتی نظم غیرقطبی سخن به میان آمده است. تأثیر این پراکندگی قدرت، سیال‏شدن نظم بین‏الملل و ایجاد فضای جدید کنش در محیط‏های منطقه‏ای است. در واقع، توان و ارادۀ قدرت‏های بزرگ سنتی (عموماً غربی) برای درگیری <em...

پس از استقرار نظام دموکراتیک در عراق و دستیابی شیعیان به قدرت، دول عرب منطقه از افزایش قدرت و حوزۀ نفوذ ایران نگران شدند. با افزایش مطالبات مردمی و وقوع انقلاب در کشورهای عربی این نگرانی به‌ویژه در بحرین به‌دلیل دارا بودن اکثریت شیعه افزایش یافت. آنان با اعزام نیرو به بحرین واکنش نشان دادند و نیز با افزایش مطالبات و اعتراضات مردمی در سوریه به بهانۀ حمایت از انقلابیون و برای ضربه زدن به ایران وا...

با پایان جنگ سرد بسیاری بر این گمان بودند که عمر ناتو نیز به‌سر آمده است و با از بین رفتن تهدید شوروی دیگر دلیلی برای تداوم فعالیت ناتو وجود ندارد. در مقابل، برخی دیگر از تحلیل‌گران بین­المللی با اشاره به تغییر شکل نظام بین­الملل (براساس نظریۀ واقع‌گرایی ساختاری) به‌واسطۀ فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تغییر شکل تهدیدهای بین‌المللی (در نتیجۀ آن) معتقد بودند که در دنیای پسا جنگ سردی، پیمان آتلانتی...

‌منطقۀ ژئوپلیتیک خزر پس از فروپاشی اتحاد شوروی، به‌عنوان کانون رقابت قدرت‌های ساحلی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بوده است. این منطقه در دو دهۀ گذشته، با توجه به واقعیت‌های ژئوپلیتیک منطقه، رژیم حقوقی خزر، موقعیت ژئوپلیتیک خزر در کانون حوزه‌های ژئوپلیتیک قفقاز، آسیای مرکزی و خاورمیانه، وابستگی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در خزر، نوع الگوی رفتاری دولت‌های ساحلی خزر در روابط سیاسی و اقتصادی با یکدی...

فروپاشی اتحاد شوروی به استقلال پانزده جمهوری تشکیل‌دهندة آن به‌عنوان واحدهای سیاسی مستقل انجامید و آسیای مرکزی با قرارگرفتن در بین کشورهایی همچون روسیه، چین، هند، پاکستان و ایران، به یک «نقطة اتصال ژئوپلیتیک» تبدیل شد. در این شرایط در این منطقه، سازمان همکاری شانگهای میان کشورهای عضو شکل گرفت. برای بررسی نقش این سازمان در عرصة منطقه‌ای و بین‌المللی، باید عواملی که رفتار سیاست خارجی روسیه و چین ...